فرق شان با گان زمانی اهمیت پیدا میکند که نقش حیاتی هر کدام را در ایجاد محیط استریل و کاهش خطر عفونتهای بیمارستانی بررسی کنیم. در اتاق عمل، کوچکترین اشتباه در انتخاب وسایل محافظتی میتواند کیفیت و ایمنی جراحی را تحت تأثیر قرار دهد. شان و گان هر دو از تجهیزات ضروری جراحی محسوب میشوند، اما عملکرد، ساختار، جنس و کاربردشان کاملاً متفاوت است. آشنایی با این تفاوتها به جراحان، پرسنل اتاق عمل و مدیران مراکز درمانی کمک میکند بهترین تصمیم را متناسب با نوع جراحی و حساسیت عمل بگیرند.
فرق شان با گان جراحی چیست؟
شناخت تفاوت میان شان و گان باعث میشود انتخاب ابزارهای استریل با دقت بیشتری انجام شود. گان بهعنوان لباس محافظ توسط کادر درمان پوشیده میشود و مانع تماس با مایعات میشود، در حالی که شان روی بدن بیمار قرار میگیرد و ناحیه جراحی را پوشش میدهد. فرق شان با گان در نقش و محل استفاده آنهاست.
شان چیست؟
شان پوششی استریل روی بدن بیمار است که برای ایجاد میدان پاک و محدود نگه داشتن ناحیه جراحی استفاده میشود. جنس این وسیله معمولاً از پارچههای چندلایه، جاذب یا مقاوم در برابر رطوبت است. شانها در ابعاد و برشهای متفاوت تولید میشوند و بسته به نوع عمل انتخاب مناسبتری دارند.

گان چیست؟
گان لباس محافظ کادر درمانی است که از نفوذ مایعات، خون و ذرات میکروبی جلوگیری میکند. این وسیله دارای آستین بلند، سرآستینهای کشی و لایههای مقاوم در قسمتهای حساس است. گان کمک میکند جراح با ایمنی بیشتر کار کند و خط انتقال آلودگی بین بیمار و پرسنل کاهش یابد. این موضوع یکی از واضحترین نقاط فرق شان با گان است.

شان جراحی؛ ساختار و کاربرد
شان جراحی به دلیل تنوع ساختاری و نوع پارچه، در جراحیهای مختلف عملکرد متفاوتی دارند. شناخت جنس، ویژگیها و کاربردشان باعث میشود انتخاب نهایی دقیقتر انجام شود.
ویژگیها و جنس
شانها معمولاً از مواد غیربافته، چندلایه یا پارچههای جاذب ساخته میشوند. این ساختار باعث جذب رطوبت و جلوگیری از پخش مایعات میشود. برخی شانها دارای لایه مقاوم رطوبتی هستند تا محیط جراحی خشک و امن باقی بماند.
انواع شان
شانها بر اساس نوع عمل شامل شان عمومی، شان مخصوص ارتوپدی، شان چشمپزشکی و شانهای بزرگ برای جراحیهای وسیع هستند. تفاوت آنها در اندازه، شکل برشها و تعداد لایههاست.
موارد استفاده
شان در تمام جراحیها و اعمال سرپایی برای ایجاد میدان استریل ضروری است. حتی در بخیه، تزریق، پانسمان یا فرایندهای تهاجمی کوچک نیز از شان استفاده میشود.
گان جراحی؛ ویژگیها و انواع
گان از مهمترین تجهیزات محافظتی در اتاق عمل است و نقش مستقیم در کاهش آلودگی دارد. همین موضوع نشان میدهد فرق شان با گان تنها در کاربرد نیست، بلکه در نوع محافظت نیز تفاوت جدی وجود دارد.
ویژگی های پارچه و طراحی
گانها از پارچههایی مقاوم در برابر نفوذ مایعات ساخته میشوند. طراحی آنها به گونهای است که بیشترین حفاظت و در عین حال آزادی حرکت را فراهم کند. ناحیه سینه و آستینها اغلب دارای لایههای تقویتشده هستند.
انواع گان
گان ها معمولاً در دو دسته قابلشستشو و یکبارمصرف قرار میگیرند. گانهای یکبارمصرف سبک، مطمئن و مناسب جراحیهای حساس هستند. گانهای قابلشستشو طول عمر بیشتری دارند و معمولاً برای جراحیهای عمومی استفاده میشوند.

فرق شان با گان از نظر عملکرد و ساختار
بررسی تفاوتهای ساختاری و عملکردی میان شان و گان نشان میدهد که هر کدام برای نقش مشخصی طراحی شدهاند. این اختلافها ریشه اصلی فرق شان با گان محسوب میشود.
تفاوت در جنس و لایهها
شان عمدتاً خاصیت جذب مایعات دارد اما گان از لایههای مقاوم در برابر نفوذ تشکیل شده است. جنس شان سبکتر و مناسب بدن بیمار است، اما گان باید مقاومت بالا و نفوذناپذیری بیشتری ارائه دهد.
تفاوت در نحوه محافظت
شان محیط عمل را حفاظت میکند، در حالی که گان از فرد جراح محافظت میکند. وظایف این دو وسیله مکمل یکدیگر هستند اما مشابه نیستند.
تفاوت در کاربرد جراحی
شان روی بدن بیمار گذاشته میشود، گان پوشش کادر جراحی است. بنابراین هر کدام در بخش متفاوتی از فرایند عمل وظیفهای اساسی دارند.
مقایسه شان و گان از نظر استاندارد و ایمنی
استانداردهای تولید این دو وسیله سطح ایمنی و کیفیت آنها را مشخص میکند.
استانداردهای مرتبط با شان
شان باید از نظر بافت، استحکام و میزان استریلیزاسیون مطابق استاندارد EN13795 باشد. این معیارها کیفیت شان را تضمین میکنند.
استانداردهای مرتبط با گان
گان باید با استانداردهایی مانند AAMI سازگار باشد که مقاومت در برابر نفوذ، قدرت دوخت و کیفیت لایهها را اندازهگیری میکنند.

فرق شان با گان از نظر قیمت و ماندگاری
قیمت و طول عمر این دو وسیله بسته به جنس و یکبارمصرف یا چندبارمصرف بودن متفاوت است. همین موضوع بخش دیگری از فرق شان با گان را نشان میدهد.
مقایسه قیمت انواع شان و گان
شان معمولاً قیمت پایینتری دارد، چون طراحی سادهتری دارد. گانهای مقاوم، چندلایه یا استانداردهای سطح بالا قیمت بیشتری دارند.
عوامل مؤثر بر هزینه و دوام
کیفیت پارچه، نوع لایهها، دوخت و جنس پایه در تعیین هزینه و طول عمر نقش دارند.
انتخاب شان یا گان؛ کدام بهتر است؟
انتخاب نهایی به نوع جراحی، حساسیت عمل، شرایط بیمار و استانداردهای مرکز درمانی بستگی دارد.
معیار انتخاب بسته به نوع جراحی
در جراحیهای حساستر باید از گانهای مقاومتر و شانهای چندلایه استفاده شود. در اعمال سبکتر، مدلهای ساده کافی هستند.
پیشنهاد برای مراکز درمانی
انتخاب تجهیزات باکیفیت و استاندارد باعث کاهش عفونتهای بیمارستانی و هزینههای درمانی میشود.
نتیجه گیری
شان و گان دو وسیله مکمل در جراحی هستند که نقشهای متفاوتی دارند. شان محیط عمل را محافظت میکند و گان از جراح محافظت مینماید. شناخت تفاوتها انتخاب تجهیزات مناسب را آسانتر میکند و به ارتقای ایمنی بیمار و کیفیت جراحی کمک میکند. این تحلیلها نشان میدهد فرق شان با گان نهتنها در ظاهر، بلکه در تمام جزئیات عملکردی وجود دارد.
سوالات متداول
- آیا جایگزینی شان و گان ممکن است؟
شان و گان وظایف متفاوتی دارند و نمیتوان آنها را جایگزین کرد. شان برای بیمار و گان برای کادر درمان استفاده میشود و هر کدام استانداردهای خاص خود را دارند.
- مناسبترین گان برای جراحیهای حساس کدام است؟
برای جراحی های قلب، مغز یا موارد با ریسک بالا، استفاده از گانهای چندلایه و مقاوم در برابر نفوذ مایعات توصیه میشود. گانهای یکبارمصرف با استاندارد AAMI سطح بالا بهترین گزینه هستند.
مطلب پیشنهادی: با تفاوت های گان جراحی ساده و گان جراحی لمینت شده آشنا شوید





